روی لینک های زیر کلیک کنید و از سایت های بین نظیر دیدن کنید
اگر بیشتر اوقات به کامپیوتر دسترسی نداشته باشید، زندگی دیجیتال شما دچار اختلال خواهد شد. اما خوشبختانه نرمافزار PortableAppls.com محصولی است که ممکن است راه حلی برای این مشکل فراهم کند.
اگر بیشتر اوقات به کامپیوتر دسترسی نداشته باشید، زندگی دیجیتال شما دچار اختلال خواهد شد. اما خوشبختانه نرمافزار PortableAppls.com محصولی است که ممکن است راه حلی برای این مشکل فراهم کند.
همان گونه که از نام این محصول پیداست، دارای برنامههای کاربردی کوچک و قابل حملی است که بسیاری از عملکردها و خصوصیاتی که برای سبک زندگی دیجیتال نوین لازم است را فراهم میکند و همه آنها با استفاده از یک درایو USB flash، هارددرایو قابل حمل و یا حتی یک iPod کار میکنند. در این مقاله، قصد داریم اصول برنامههای کاربردی قابل حمل را مورد بررسی قرار دهیم و اینکه چگونه استفاده از برنامههای کامپیوتری قابل حمل را آغاز کنیم.
? نرمافزارهای قابل حمل
بـا استفـاده از مجـموعه نرمافزاری PortableApps می‌تـوانید استفاده از درایوهای USB flash و یا هارددرایوهای قابل حمل را شروع کنید. مجموعه نرمافزاری PortableApps که روی ابزار قابل حمل شما نصب میشود، اصولاً یک سیستم عامل مستقل است و نرمافزاری است که تقریباً روی هر کامپیوتر شخصی کار میکند. مجموعه نرمافزاری PortableApps همانند تمام برنامههای کاربردی جهت دریافت رایگان از اینترنت، در دسترس است و تقریباً روی هر ابزار قابل حـملی نـصب می‌شـود. با استفاده از مـجموعه‌ای از برنامههای قابل توسعه و ابـزاری کـه روی اکـثر کامپیـوترهای شـخصی قـابـل اسـتـفاده بـاشـد، در حـقیقـت قـادر هستید از ایـن مـجـمـوعه بـه عنوان یک سـیستم عامل قابل حمل اسـتفاده کـنید.
حتی نـسخه‌های مختلفی از ایـن نـرم‌افـزار جـهت ابزارهای قابـل حـمل با اندازه‌های مـتفاوت وجود دارد. نـسخه اسـتانـدارد آن اگر کامل نصب شود، حــدود ??? مـگابـایــت فضا اشـغال می‌کـنـد و شامل مقدار زیادی نرمافزار قابل حـمل است. نسـخه Lite آن با ??? مگابایت فضا کاملاً نصب میشود اما فقط شامل یک برنـامه واژه‌پـرداز است. نـسـه Base آن فـقط شـامل مـنوی PortableApps.com و یک نرمافزار تهیه نـسخه پشتیبان به همراه تعدادی ابزار اختصاصی است که فقط یک مگابایت فضا اشغال میکند.
در هر صورت میتوانید برنامه‌هایی را از ابزارتان حذف و یا به آن اضافه کنید تا نیازهای شما را برآورد.
? شروع کار
بــرای شـروع اسـتــفاده از PortableApps.com و مـجـمـوعه نـرم‌افزارهـای سـیار آن، بـه سـایت www.portableapps.com رفته و روی پیوند Download Now کلیک کنید. نسخه‌ای که جهت نصب میخواهید را انتخاب کرده و روی پیوند مناسب کلیک کنید. لازم نیست فایل اجرایی را روی دستگاه سیار خود دریافت کنید ولی اگر از کامپیوتر شخصی خود استفاده نمی‌کنید، این کار ایده بدی نـیست. همـین که عـمل دریافت به پایان رسید، فایل اجرایی را راهاندازی کنید. در صورتی که فضا برای شما مهم باشد، میتوانید بعد از اتمام نصب آن را حذف کنید.
سپس نرمافزار از شما می‌خواهد که محل نصب آن را مشخص کـنید. بـهتـرین مـکان، ریـشه درایـو قـابل حمـل شمـاست. بـعد از تعـیین دایـرکتوری نصـب، اجـازه دهـید نرمافزار مراحل نصب را انـجـام دهـد. ایـن عمـل مــمـکن اسـت ? دقـیقه وقـت بـگیرد ولی بـه مـحض ایـنکه پایان یـافت، میتوانید شـروع بـه اسـتفـاده از آن کنید.
حالا ابزار قـابل حـمل را بـه یـک کامـپیـوتـر شـخصی دارای پــورت USB سـازگار بـا آن وصـل کـرده، دایـرکـتـوری ریـشه ابـزار خـود را باز کنـید، روی StartPortableApps.exe دابل کلیک کرده و استفاده از این برنامه را شروع کنید. زمانی که با چیدمان و عملکرد این بسته نرمافزاری بیشتر آشنا شوید، قادر خواهید بود که یک برنامه به نام PStart را از اینترنت دریافت کنید. میتوانید PStart را طوری پیکربندی کنید تا به طور اتوماتیک این مجموعه را زمانی راهاندازی کند که ابزاری را به کامپیوتری متصل میکنید که ویندوز XP دارای Service Pack ? را اجرا میکند. زمانی که این مجموعه آغاز به کار میکند، لوگوی PortableApps.com در System Tray ظاهر شده و منوی اصلی آن در گوشه سمت راست انتهای مانیتور نمایان خواهد شد.
کلیک روی هر یک از پیوندهای داخل پنجره، این نرمافزار را به کار انداخته و یا پوشه آن را باز میکند و کلیک در هر جایی خارج از منو، این مجموعه را در System Tray قرار میدهد. میتوانید این مجموعه را مجدداً با کلیک روی آیکن آن در System Tray باز کنید.
با استفاده از نرمافزار پشتیبان نصب شده قادر هستید پست‌های الکترونیکی، اسناد، تماس‌ها، فایلهای ثبت آدرس و سایر ویژگیها را ذخیره کرده و درمواقع اضطراری از آنها استفاده کنید.
? نگاهی به پنجره این نرمافزار
در هنگام اجـرای ایـن نـرم‌افزار، مـتوجه خـواهید شـد که منوی PortableApps دارای چـندین ویـژگی و امـکانات جـذاب است. در سمـت راست پنـجره آن، Explorer قرار دارد. بـا کلیک روی آن می‌تـوانید به پـوشه‌های حاوی اسناد، موسیقی، ویدئو و یا تصاویری که در روی دستگاه سیار شما ذخیره شدهاند، دسترسی پیدا کنید. هر پیوند پنجره جدیدی را باز میکند. گزینه Backup این امکان را به شما میدهد که از نامه‌های الکترونیکی، فایـل‌ها یا آدرس‌های ذخـیره شده و نـیز فـایل‌های باقی مانده از نسخههای پشتیبان قبلی، نسخه پشتیبان تهیه کنید.
پـیوند Options این امکان را بـه شـما می‌دهـد تا بـرنـامه‌های موجود در موبایل خود را اختصاصی کنید و ضمناً نرمافزارهای جدیدی را بتوانید از اینترنـت دریافت کنید یا اندازه فونت مـنو را تغییر دهید. پیوند Search این امکان را به شـما می‌دهـد که در کامپیوتر، درایـوها و یا وب به جست‌وجو بپـردازیـد.
سمت چپ پنجره این برنامه، لیست جاری برنامههای موجود در درایو شما را نشان میدهد. با اضافه و یا حذف کردن برنامه‌ها از درایو خود، قادر خواهید بود که عملکرد آن را کنترل و فضای موجود را سازماندهی کنید. برنامههای موجود فعلی آن شامل مجموعه Open Office برای اسناد و ارائه مطالب، یک مرورگر وب، کلاینت پست‌الکترونیکی، تقویم و بسیاری برنامههای دیگر است.
در بـخش پایین پنـجره ایـن بـرنامه، می‌توانـید نـام درایو، ریشه بـرنامه PortableApps.com، مـقدار فـضای آزاد مـوجود در درایـو و دکـمه خـروج از برنـامه را مشاهده کنید. برای خروج از این برنامه کافی است که روی دکمه خروج کلیک کرده و منتظر شوید تا چراغ چشمک‌زن دستگاه سیار خاموش شود.
نسخه استاندارد مجموعه نرم افزاری portableApps.com شـامل یک مجموعه OpenOffice بـرای اسـناد و ارائه مطالب، یک کلاینت پست الکترونیکی، برنامه ضد ویروس و دیگر ویژگیهای مفید است.
? برنامههای آینده
از آنـجا کـه بـسیـاری از بـرنـامه‌های مـوجـود در مـجـمومـه PortableApps.com کدباز هستند، می‌تـوان انـتظار داشـت که برنامههای بیشتری به این مجموعه افزوده شود.
? نسل بعدی کامپیوترها
آیا ممکن است که کامپیوترهای شخصی در آینده چیزی فراتر از یک درایو USB، یک مانیتور و یا یک صفحه کلید باشند؟ قطعاً و شرکت PortableApps.com گام بلندی را در این جهت برداشته است. دستگاههای ذخیره‌سازی سیار آینده دارای هزینه کمتر، فضای ذخیره‌سازی بیشتر و کیس‌های کوچک‌تر خواهند بود و می‌توان متصور شد که با استفاده از یک ابزار بسیار کوچک، بتوان تمام کارهای کامپیوترهای کنونی را انجام داد.
مترجم: علی تبریزی‌نژاد
آیا یک کاربر دلسرد ویندوز میتواند از مایکروسافت دوری کند‚ لینوکس با وجود اصلاحات بسیار، همچنان پیچیده است ممکن است از در اختیار داشتن ویندوز XP بسیار راضی باشید اما این ویندوز نقاط ضعف فراوانی دارد.
آیا یک کاربر دلسرد ویندوز میتواند از مایکروسافت دوری کند‚ لینوکس با وجود اصلاحات بسیار، همچنان پیچیده است ممکن است از در اختیار داشتن ویندوز XP بسیار راضی باشید اما این ویندوز نقاط ضعف فراوانی دارد. ناسازگاری این سیستم عامل جدید با نرمافزارهای قدیمی و مشکلات امنیتی آن، همچنان موجب عصبانیت بسیاری از کاربران میشود.
البته سوالی که برای کاربران کامپیوترهای شخصی مطرح میشوداین است که جایگزین ویندوز چیست؟ اگر چه لینوکس، رقیبی برای ویندوز محسوب میشود اما، نمیتوانیم بگوییم که در تمامی موارد بهتر از ویندوز است .برای آنکه دریابیم آیا لینوکس سرانجام برای کاربران معمولی کامپیوترهای شخصی مناسب است یا خیر، یکی از نسخههای آن، یعنی SuSE Linux ۸.۰ Professional را بررسی کردیم می توانید آن را به صورت رایگان از سایت www.suse.com دریافت کنید SuSE . در اروپا بسیار شهرت دارد و بسته آن به همراه مجموعه ای از دفترچههای راهنما و نرم افزارهای مفید روی CD-ROM عرضه می شود .
اگر تصور می کنید ویندوز آن گونه که میخواهید نیست و نخواهد شد، لینوکس سیستم عاملی است که به شما امکان می دهد به بهترین وجه آن را سفارشی کنید، مثلا می توانید دسکتاپ خود را به طور کامل تغییر دهید. همچنین لینوکس در مقایسه با ویندوز، امنیت بسیار بالایی دارد و با سخت افزارهای بیشتری، از پردازنده های ۴۸۶ گرفته تا جدیدترین آن، یعنی پنتیوم ۴ سازگاری دارد .در بسیاری حالات، لینوکس به جای اینکه یک سیستم عامل متحدالشکل باشد، مجموعهای نامحدود از بلوکهای قابل سازماندهی مجدد است .
اما لینوکس همچنان مشکلات بسیاری را برای کاربران جدید ایجاد می کند. درایورهای لینوکس برای بعضی از سخت افزارها کمیاب است .فایل سیستمهای ناآشنا، پیغامهای خطای مبهم و نیازهای گاه و بیگاه به کامپایل برنامه های کاربردی از کدمنبع، کاربران ویندوز را نسبت به تغییر سیستم عامل خود مردد می سازد.
● چه کسی به لینوکس نیاز دارد؟
امروزه، عرضه کنندگان لینوکس بسیاری از ویژگیهای کاربر پسند را به آن افزوده اند که مدتهای مدید، کاربران قدیمی ویندوز منتظر آن بودند. این ویژگیها عبارت اند از: نصب کنندههای خودکار، دفترچههای راهنما، رابط های گرافیکی منظم و پشتیبانی تلفنی.
از طرفی می توان گفت لینوکس بسیار ایمنتر از ویندوز است و این موضوع برای تمامی کاربران در هر کجا که باشند اهمیت دارد. انجمن لینوکس به طور مرتب، برای مشکلات امنیتی، در همان روزی که اشکالات گزارش می شوند، برنامه های ترمیمی عرضه می کند. همچنین کاربران لینوکس با افتخار می گویند تا به امروز هیچ ویروسی نتوانسته است این سیستم عامل را مورد هدف قرار دهد.
روشهای سفارشی سازی <در لینوکس، احتمالا بیش از حد مفید هستند و حتی میتوانند موجب ترس کاربران با تجربه کامپیوتر شوند. برخی از کاربران معتقدند، زمانی که باید صرف نصب و پیکربندی لینوکس و یادگیری آن شود به نصب رایگان آن نمی ارزد .
آن دسته از کاربران ویندوز که مایلند از لینوکس به صورت آزمایشی استفاده کنند، احتمالا افرادی نسبتا با تجربه و کنجکاو هستند و از ویندوز ناامید شدهاند .اما شما اگر کاملا از ویندوز راضی هستید و میتوانید با برنامه های کاربردی و سخت افزارهایی که در اختیار دارید به خوبی کار کنید، ارزش این دردسر را ندارد که به یک سیستم عامل دیگر تغییر مسیر داده و آن را از ابتدا بیاموزید.
● ترکیب لینوکس با ویندوز
اگر مطمئن نیستید که لینوکس برای شما مناسب است یا خیر، میتوانید آن را در کنار ویندوز نصب کنید. در این صورت اگر متوجه شدید که به گروه یاز برنامه های ویندوز نیاز دارید که جایگزینی برای آنها در لینوکس وجود ندارد، می توانید به راحتی با راهاندازی مجدد، از لینوکس به ویندوز سویچ کنید .
ممکن است در برخی مواقع، راه اندازی دوگانه لازم نباشد. اغلب بسته های توزیع شده لینوکس به همراه نرمافزاری به نام Wine عرضه می شوند. این نرم افزار حدود ۱۱۰۰ برنامه کاربردی ویندوز به همراه تنظیم فایلهای پیکربندی را در لینوکس اجرا میکند .یکی از نقاط ضعف برنامه Wine این است که بیش از هزاران برنامه کاربردی ویندوز، هنوز با آن سازگار نیستند و اجرای برنامه های کاربردی سازگار، حتی برای کاربران ماهر نیز مشکل آفرین است.
● طریقه نصب
به صورت کلی، نصب لینوکس SuSE با نصب ویندوز تفاوت چندانی ندارد .در مقایسه با ویندوز، نصب آن حدود نیم ساعت تا یک ساعت طول میکشد .در هنگام نصب لینوکس، لازم است برخی از تنظیمات را به صورت دستی انجام دهید. این تنظیمات ممکن است برای افرادی که مهارت آنها در زمینه کامپیوتر کمتر از حد متوسط است، گیج کننده باشد.
اگر کامپیوتر شما به قدر کافی جدید باشد که بتوانید از درایو CD یاDVD ،آن را راهاندازی کنید، نصب لینوکس بسیار آسانتر است. در غیر این صورت باید این کار را به کمک فلاپی انجام دهید .در مراحل اولیه، لینوکس بسیار شبیه ویندوز ۲۰۰۰ یا XP است :سیستم با دیسکت نصب راه اندازی می شود و سیستم عامل به صورت خودکار، سختافزار را شناسایی می کند؟ درایورهای مربوطه را بارگذاری کرده و در مورد پارتیشن بندی از شما سوالاتی میپرسد .
لینوکس پیش از آنکه فایلها را در هارددیسک کپی کند، لازم است که پارتیشن ها را با فایل سیستمهای خودش راه اندازی کند .نصب کننده لینوکس نیز همانند ویندوز ممکن است در این کار به شما کمک کند .اما به خاطر داشته باشید، فضایی از هارددیسک که برای لینوکس کنار گذاشته می شود، به وسیله ویندوز قابل استفاده نیست .بسته به نسخه لینوکس و گزینه هایی که انتخاب میکنید، ممکن است برای نصب اولیه آن به همراه یک رابط گرافیکی و مجموعهOffice ، به ۸۰۰ مگابایت فضای هارددیسک نیاز داشته باشید -درست به اندازه ویندوز ۲۰۰۰ یا XP با برنامه های کاربردی آن .
گام مهم دیگر، انتخاب رابط گرافیکی کاربر برای نصب است. رابط های گرافیکی متعددی برای جلب توجه شما وجود دارند اما دو نوع پیشرفته آنها KDE و Gnome است که از حیث عملکرد و شکل ظاهری همانند ویندوز هستند و منوها، نوار وظیفه و کنترلهای مشابه در پنجره ها را دارند .نسخه SuSE ازKDE ، درهم و برهم به نظر میرسد، اما مملو از ابزار است Gnome .که روی یک سیستم مشابه اجرا میشود، شبیه سیستم عامل Mac OS X از شرکت اپل است .اگر در لینوکس سبکی را دوست نداشته باشید، می توانید نوع دیگر آن را از اینترنت دریافت کنید و یا رابط خود را در زمان ورود به سیستم انتخاب کنید.
برنامه هایی که با یک رابط گرافیکی سازگار هستند، تحت رابط دیگری نیز به خوبی کار میکنند .در نهایت لازم است تصمیم بگیرید که کدام برنامه کاربردی و برنامه سودمند نصب شود .در این رابطه SuSE با مجموعه تنظیمات ● ورود به سیستم در لینوکس
ایجاد حسابهای کاربری گام مهم دیگری است که احتمال دارد از نظر کاربران ویندوز جدید باشد .در ویندوز۹x ، حسابهای کاربری یک ویژگی کم اهمیت است، اما در لینوکس همانند ویندوز XP ، ۲۰۰۰ و(NT ، شخص مشخصی باید مسوول اعمال انجام شده در سیستم عامل باشد .در این سیستم عامل، شما حداقل با ۲ حساب رو به رو میشوید :حساب مدیریتی که لینوکس به شما امکان میدهد که به طور موقت به عنوان مدیر به سیستم وارد شوید تا برنامه های خاصی را اجرا کنید .این قابلیت موجب امنیتی نسبتا بالا و صرفهجویی در وقت میشود .به عنوان مثال، ابزار راهاندازی و پیکربندی SuSE با نام YaST۲ به طور معمول پیش از آنکه تغییری ایجاد کند، کلمه عبور ● زندگی در فضای لینوکس
در آخرین راهاندازی سیستم پس از نصب نهایی لینوکس، LILO راه انداز لینوکس به صورت مختصر، منویی از سیستم عاملهای قابل راه اندازی نمایش می دهد. اگر قصد دارید اغلب اوقات سیستم خود را با ویندوز راه اندازی کنید، ابزار پیکربندی همراه با نسخه لینوکس، میتواند تنظیمات پیش فرض LILO را تغییر دهد .
اگر خوش شانس باشید، نصب کننده لینوکس، پیوندهایی به پارتیشن های درایو ویندوز شما روی دسک تاپ ایجاد می کند. اما اگر نسخه لینوکس شما با فایل سیستم NTFS ویندوز XP سازگار نباشد، ممکن است نتوانید به فایلهای پوشه My Documents یا جای دیگری در ویندوز دسترسی یابید .
درجایی که ویندوز با یک صفحه نسبتا بزرگ ثابت، فرآیند راه اندازی را پنهان می کند، لینوکسSuSE ، لیست فایلهایی را که بارگذاری می کند و چگونگی تکمیل شدن فرآیند را در یک اسکرول سریع نشان می دهد.
در برخی موارد، برپایی اتصال اینترنت در لینوکس میتواند به آسانی و یا شاید سادهتر از ویندوز باشد .اگر لینوکس را در شبکهای اجرا کنید، احتمالا بلافاصله پس از نصب لینوکس، اتصال شما با شبکه محلی و اینترنت برقرار خواهد شد فقط لازم است تا نام یک میزبان برای کامپیوتر خود انتخاب کنید .اگر کارت شبکه شما، درایورهای لینوکس داشته باشد، باید بتوانید فورا Online شوید .اما مودمهایی که به ویندوز متکی هستند و به Winmodems موسومند، ممکن است در لینوکس کار نکنند .سایتLinmodems.org ، راهنماییهای لازم را برای این گونه مودمها ارائه می کند .
یکی از جالبترین مطالب در مورد ویندوز این است که چگونه این سیستم به آسانی به چاپگرهای شبکه متصل می شود. لینوکس با استفاده از نرم افزاری به نامSamba ، این ویژگی را شبیه سازی می کند و اگر با مشکلی مواجه شوید، می توانید پاسخ سوالات خود را در سایت Linuxprinting.org بیابید .
همچنین لینوکس، بسیاری از دستگاههای USB را پشتیبانی می کند اما هیچ راه اندازی برای دوربینPowerShot S ۲۰۰ ` از شرکت Canon و اسکنر Scanjet ۵۴۷۰c شرکت HP وجود ندارد. اگر سازنده سخت افزار، راه انداز مورد نیاز شما را نداشته باشد، به سایت www.linuxhardware.org مراجعه کنید. اگر به محصولی نیاز دارید که لینوکس از آن پشتیبانی نمی کند، راحتتر آن است که از ویندوز استفاده کنید .
● آینده لینوکس
به دلیل مبهم بودن آینده لینوکس، عاقلانه تر آن است که اشخاصی که از نظر تکنیکی مهارت چندانی ندارند و یا سخت افزاری دارند که لینوکس از آن پشتیبانی نمی کند، همچنان از ویندوز و برنامه های کاربردی آن استفاده کنند .
با آنکه مدت زیادی از ارائه لینوکس می گذرد، اما هنوز خیلی مانده است تا نظر تمامی جهان را به خود جلب کند .ظرف ۲ سال گذشته، شرکتهایی که محصولات لینوکس را میفروختند برنامه های راه اندازی، رابط گرافیکی و خدمات پشتیبانی فنی خود را بهبود بخشیده اند، اما بسیاری از قابلیتهای ابتدایی آن همچنان باقی مانده است .
اما لینوکس برای کاربرانی که مهارت کافی دارند و مایلند گزینه های گوناگون آن را امتحان کنند، یک تجربه پردازشی ثابت، ایمن و ارزان است .لینوکس با بخشهایی که به تازگی در اختیار کاربران گذاشته و با ظاهری آراسته تر می تواند یک سیستم عامل سطح بالا باشد .
● معایب لینوکس
▪ باید یک فرد خبره باشید:
توزیع کنندگان تجاری و سازندگان رابط گرافیکی کاربر(GUI) ، تسهیلاتی در برخی از برنامه ها ایجاد کرده اند، اما هنوز لازم است بسیاری از روالها به خط فرمان بروند، پیامهای رمزی سیستم را رمزگشایی کنند و یا امکان ویرایش دستی فایلهای پیچیده پیکربندی را فراهم سازند. اگر حتی نتوانید بخش کوچکی از پیچیدگیهای لینوکس را بیاموزید، باز هم نخواهید توانست کار زیادی در این سیستم عامل انجام دهید.
▪ کمبود پشتیبانی سخت افزاری :
گروه طراحان لینوکس، کار تحسین برانگیزی برای پشتیبانی از انواع جدید سخت افزار انجام داده اند. با این وجود، اگر به سازندگان سختافزار در مورد درایورهای لینوکس فشار نیاورید، نسخه لینوکس شما ممکن است هیچ گاه از برخی از دستگاههای جانبی پشتیبانی نکند
▪ نرم افزار درجه دو :
میتوانید هر برنامه سودمند قابل تصوری را برای لینوکس به دست آورید .اغلب آنها رایگان هستند، اما بسیاری از آنها با بهترین برنامه های کاربردی ویندوز یا مکینتاش سازگاری ندارند. مهمترین برنامه های کاربردی لینوکس مانندStar Office ، Evolution و GIMP فقط گروهی از ویژگیهای برنامه هایMicrosoft Office ، Microsoft Outlook و Adobe Photoshop را ارائه می دهند. آنچه آنها ارائه می کنند ضروری نیستند، مگر آنکه به یکی از ویژگیهایی که در سایر نرم افزارها وجود ندارد، نیاز پیدا کنید.
▪ اختلال در توزیع:
از آنجایی که لینوکس رایگان است، هر شخصی می تواند این سیستم عامل را به صورت بسته نرم افزاری در آورد و آن را بفروشد .زمانی که تصمیم گرفتید لینوکس را امتحان کنید، باید ببینید کدام بسته برای شما مناسب استMandrake :،Red Hat ، SuSE و یا یکی از دهها بسته دیگر .پشتیبانی سخت افزاری این بسته ها متفاوت است و برخی از آنها کاربر پسند نیستند.
● مزایای لینوکس
▪ رایگان بودن:
اگر چه توزیع کنندگان میتوانند با افزودن نصبکنندهها، کتابهای آموزشی و ارائه سیستم عامل روی چندین CD و یا چندین DVD قیمتی برای لینوکس تعیین کنند و آن را از حالت رایگان خارج سازند اما آنها این کار را نمیکنند .میتوانید تمامی نرمافزارهای نسخه SuSE را به صورت رایگان از وب سایت SuSE دریافت کرده و نصب کنید .هر تعداد کپی که مایل هستید از این سیستم عاملدریافت کرده و منتشر کنید .این نسخهها را در هر تعداد کامپیوتر شخصی که مایلید نصب کنید .تنها هزینهای که باید پرداخت کنید، برای دفترچه راهنما، پشتیبانی فنی از طریق تلفن و یک بسته نرمافزاری جالب به همراه دیسکهای مربوطه است .
▪ سازگاری:
توزیع کنندگان لینوکس مانند SuSEمیتوانند برای مخاطب قرار دادن گروه خاصی از کاربران، نسخه لینوکس خود را سفارشی کنند .برنامهنویسان میتوانند کد منبع آن را تغییر دهند تا مطابق با نیازهای آنان باشد و این نرمافزار را مجددا به صورت رایگان توزیع کنند. نتیجه این کار، سیستم عاملی است که میتواند به طور کامل سفارشی شود و برای انجام کارها به یک شیوه خاص محدود نمیشود.
▪ امنیت بالا:
لینوکس اغلب قربانی ضعفهای امنیتی شبکه نمی شود و زمانی هم که این گونه شود، معمولا بسیاری از برنامه نویسان لینوکس، با عرضه برنامه های ترمیمی این مشکل را ظرف ۲۴ ساعت بر طرف می کنند. با این حال لازم است کاربران باز هم این برنامه های ترمیمی را از شبکه دریافت کرده و استفاده کنند. نویسندگان ویروس هنوز لینوکس را هدف اصلی خود قرار نداده اند .
▪ راهنماییهای Online متعدد:
اگر نمی توانید پاسخ سوالات خود را در مورد لینوکس در اسناد ضمیمه آن بیابید، میتوانید صدها پرسش و پاسخ، دستورالعمل و پیام را در وب پیدا کنید.
▪ یک سیستم عامل سازگار با تمامی سیستمها:
تمامی نسخههای لینوکس، در کلیه سیستمها از ۴۸۶ با حجم حافظه ۸ مگابایت گرفته تا مجموعه ای از سرورهایی با سرعت بالا، اجرا میشود. اگر چه نسخه های متفاوت لینوکس برنامه های کاربردی مختلفی را اجرا میکنند، اما در جایی که مایکروسافت دستگاهها را به علت نداشتن حداقل ملزومات سیستم برای نصب ویندوز تنها می گذارد، لینوکس با آنها سازگار است .
● امکان استفاده کاربران متعدد از یک کامپیوتر شخصی
در حالی که ویندوز از ریشههای عمیق تک کاربره MS-DOS دوری میکند، قابلیتی کسب کرده تا میزبان چندین کاربر باشد که هر کدام از این کاربران، دارای کنترلهای امنیتی ورود به سیستم و دسترسی به فایلها هستند .ویندوز با کمک نرمافزارهای اضافی حتی می تواند به چندین کاربر راه دور امکان دهد تا به طور همزمان به سیستم متصل شوند.با این حال، لینوکس به صورت عادی هم از چندین کاربر واتصالات همزمان پشتیبانی می کند
● فراوانی گیج کننده پانلهای کنترل
لینوکس چنان مجموعه درهم برهمی از اجزا را در اختیار می گذارد که دشوار می توان مکانی مناسب برای عیبیابی و پیکربندی یافت. رابط های GUI لینوکس، یک پانل کنترل دارند و برنامه های آنمانند Yast از شرکت SuSE نیز گاهی اوقات پانل کنترل مخصوص به خود را دارند. تقریبا همه چیز در لینوکس، از جمله خط فرمان، قابل پیکربندی است که امکان دارد کاربران جدید ندانند از کدامیک استفاده کنند .ویندوز، تقریبا تمامی ملزومات را در پانل کنترل خود ارائه می کند، اما مستند سازی ضعیف، مانع ابزارهای قدرتمند خط فرمان آن می شود.
● رابط گرافیکی کاربر با قابلیت سفارشی شدن در لینوکس
اغلب نسخه های لینوکس به شما امکان میدهند تا از بین دو رابط گرافیکی KDE و Gnome یکی را انتخاب کنید. این ویژگیهای اشتراکی برای کاربران ویندوز آشنا هستند، مانند دکمه Start در گوشهای از صفحه، که از طریق آن می توانید برنامه ها را اجرا کنید و یک آیکون سطل آشغال روی دسک تاپ که فایلهای حذف شده در آن جای داده می شوند.
در سخت افزارهای قدیمیتر، می توان لینوکس را بدون نیاز به رابط گرافیکی کاربر و یا با یکی از رابط های گرافیکی متعدد آن اجرا کرد .ویندوز دارای یک رابط گرافیکی کاربر است که برای تمامی سیستمها به کار می رود. هیچ یک از برنامه های کاربردی ویندوز -حتی ابزارهای خط فرمان -در خارج از رابط گرافیکی کاربر ویندوز اجرا نخواهند شد و این امر موجب می شود که ویندوز XP در سیستمهای قدیمی تر و کندتر، غیرقابل استفاده باشد.
فرناز رجبی مهر
از اوایل دههٔ ۱۹۸۰، مرحلهٔ تازه‌ای از سیاست‌های مبتنی بر لیبرالیسم اقتصادی در ایالات متحده آمریکا اجرا شد که به مقررات زدایی ارتباطی در این کشور و فروپاشی انحصار عمل کمپانی معروف «تلگراف و تلفن آمریکا» در سال ۱۹۸۲ منجر گردیده کشورهای «اتحادیهٔ اروپایی» نیز در این میان، مانند بسیاری از کشورهای دیگر از اواسط دههٔ ۱۹۹۰ به این مسیر کشیده شدند و از طریق تجدیدنظر در قوانین موجود، بخش ارتباطات دور را خصوصی سازی کردند.
از اوایل دههٔ ۱۹۸۰، مرحلهٔ تازه‌ای از سیاست‌های مبتنی بر لیبرالیسم اقتصادی در ایالات متحده آمریکا اجرا شد که به مقررات زدایی ارتباطی در این کشور و فروپاشی انحصار عمل کمپانی معروف «تلگراف و تلفن آمریکا» در سال ۱۹۸۲ منجر گردیده کشورهای «اتحادیهٔ اروپایی» نیز در این میان، مانند بسیاری از کشورهای دیگر از اواسط دههٔ ۱۹۹۰ به این مسیر کشیده شدند و از طریق تجدیدنظر در قوانین موجود، بخش ارتباطات دور را خصوصی سازی کردند.
دولت ایالات متحده آمریکا که سردمدار لیبرالیسم اقتصادی جدید بود، از اوایل دههٔ ۱۹۸۰ توانست ابتدا از طریق توصیه بانک جهانی برای تشکیل یک کمیسیون ویژه از سوی «اتحادیه بین‌المللی ارتباطات دور» به منظور مطالعه نقش تلفن در توسعهٔ کشورهای جهان سوم و حمایت از ضرورت پیشرفت و گسترش شبکه‌های تلفنی در کشورهای در حال توسعه، توجه این کشورها را به خود جلب کند و به دنبال آن، در اوایل دههٔ ۱۹۹۰ همزمان با پیروز کشورهای اروپایی و ژاپن و کشورهای جنوب شرقی آسیا از سیاست‌ها و برنامههای جدید آمریکا در مورد بزرگراهها و زیرساخت‌های اطلاعاتی و ایجاد جامعهٔ اطلاعاتی در سطح ملی و جهانی، توانست مدیران و گردانندگان اتحادیه بین‌المللی ارتباطات دور را هم به تبعیت از سیاست‌های جهانی خود در زمینهٔ مقررات زدایی و خصوصی‌سازی و آزادسازی شبکه‌ها و فعالیتها و خدمات ارتباطی بکشاند.
در جهانی سازی جامعه اطلاعاتی و پیروی از سیاست‌های اقتصادی نئولیبرال، تکنولوژی‌های اطلاعات نقشی کلیدی ایفا کردند. این تکنولوژی‌ها گردش سریع سرمایه‌ها و کالاها در صحنهٔ جهانی را تسهیل و تسریع نمودند و مراکز صنعتی جدید کشورهای جنوب به بازارهای ارتباطات دور، به عنوان عامل کمک به سرمایه‌گذاری وسیع و تحقیق و توسعه در زمینهٔ تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ایجاد زیرساخت‌های فنی ضروری برای تولید و مبادله کالاهای اطلاعاتی جدید، معرفی گردید. کشورهای اروپایی نیز از اواسط دههٔ ۱۹۹۰ کاربرد واژه جامعه اطلاعاتی را همزمان با خصوصی سازی ارتباطات دور مورد توجه دادند تا نشان دهند جامعهٔ نوینی که به سوی آن گام بر می‌دارند، از اهمیت اجتماعی بسیار زیادی برخوردار است.
جهانی سازی جامعه اطلاعاتی با تأکید بر بزرگراههای اطلاعاتی و ضرورت مقررات زدایی از ارتباطات دور دنبال شد. به طوری که آلبرت گور معاون وقت ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا، طی یک سخنرانی در کنفرانس عمومی نمایندگان عالی مقام و تام الاختیار کشورهای عضو «اتحادیه بین‌المللی ارتباطات دور» با عنوان «نخستین اجلاس جهانی ارتباطات و توسعه» در بوئنوس آیرس مرکز آرژانتین برگزار شد. در مورد بزرگراههای اطلاعاتی در تمام کشورهای جهان سخن گفت. وی هدف اصلی بزرگراههای اطلاعاتی را تأمین یک سرویس اطلاعاتی عمومی و جهانی دانست که برای تمامی اعضای جوامع قابل دسترس باشد که به افزایش عملکرد دموکراسی و گسترش مشارکت شهروندان در تصمیمگیریها کمک خواهد کرد.
آلبرت گور، ضمن تأکید بر نقش مهم شبکهای جدید اطلاعاتی به عنوان ابزارهای توسعه و هبستگی جهانی و ضرورت ادارهٔ این شبکه‌ها از طریق مؤسسات خصوصی در تمام کشورها، ابراز امیدواری کرد که شبکه‌های مذکور بتوانند مسایل مربوط و عدم تعادل‌های بزرگ اجتماعی و اقتصادی کنونی دنیا را که مانع پیشرفت کشورهاست، حل کنند.
در کنفرانس بروکسل دربارهٔ جامعهٔ اطلاعاتی که در ۲۵ و ۲۶ فوریه ۱۹۹۵ با کوشش کشورهای بزرگ صنعتی جهان در حمایت از سیاست‌های مراجع به گسترش بزرگراههای اطلاعاتی و ایجاد زیرساخت‌های جامعه اطلاعاتی برگزار شد، آلبرت گور این بار نیز سخنرانی مهمی دربارهٔ «همکاری در زمینهٔ زیرساخت اطلاعاتی جهانی» ایراد نمود و ضمن آن، بر ضرورت سرعت گرفتن مقررات زدایی ارتباطات دور و از میان برداشتن انحصارهای دولتی مربوط به آنها، به منظور ایجاد شرایط مناسب برای توسعهٔ بزرگراههای اطلاعاتی، تأکید گذاشت.
در کنفرانس سران کشورهای بزرگ صنعتی جهان در ژوییه سال ۲۰۰۰ در شهر اوکنیاوا دربارهٔ جامعهٔ اطلاعاتی- که به منظور اوکیناوا شهرت دارد- بار دیگر بر سیاست‌های ازادسازی ارتباطات دور و خصوصی سازی و اطلاعاتی سازی فعالیتهای اقصتادی و تجاری تأکید گذاشته شد. در بند ۲ این منشور اعلام کردند که اساس دگرگونی اقتصادی و اجتماعی مبتنی بر تکنولوژی‌های اطلاعات، بر قدرت آن برای کمک به افراد و جوامع در جهت استفاده از معرفت ها استوار است. جامعهٔ اطلاعاتی باید در خدمت هدفهای مورد حمایت همگان، همچون ایجاد رشد اقتصادی پایدار، گسترش رفاه عمومی، تحکیم همبستگی و وفاق اجتماعی و کوشش در راه استفاده از توانایی بالقوه آنها برای تقویت دموکراسی، افزایش شفافیت و پاسخگویی، پیشبرد حقوق بشر و گسترش گوناگونی فرهنگی و تحکیم صلح و امنیت بین‌المللی به کار می‌رود.
در بند ۳ نیز آنان تعهد خود را به این اصل همگان شمول که هر کس در هر جا باید توانایی مشارکت در جامعه اطلاعاتی را داشته باشد و هیچ کس نباید از مزایای آن محروم شود، تجدید کردند و در قند ۴ نیز بر همکاری کشورها در جهت بهود شبکه‌های جهانی، کاهش شکاف دیجیتال و گسترش دسترسی به اطلاعات در سراسر جهان تأکید گذاشتند.
به این ترتیب می‌توان گفت که جهانی سازی جامعهٔ اطلاعاتی با تلاشها و اقدام‌های دول غربی و بویژه آمریکا با تأکید بر نقاط مثبت آن در زمینه خدمت به جامعه انسانی و دسترسی به اطلاعات به عنوان برنامهٔ اصلی بسیاری از کشورهای جهان تعیین میشود.
اما پژوهشگران ارتباطی انتقادنگر، نتیجه می‌گیرند که جامعهٔ اطلاعاتی یک اختراع ناشی از نیازهای جهانی سرمایه‌داری و دولت‌های پشتیبان آن به شمار می‌رود و اگر هم تحت تأثیر آن، در بسیاری از کشورهای جنوب در زمینهٔ دسترسی به اطلاعات و ارتباطات، رشد عمده‌آی پدید آمده است، بیشتر به مناطق شهری و بازارهای سودبخش‌تر، اختصاص داشته است واکثر مردم این کشورها خود را در جهت عکس آن در برابر رشد شکاف دیجیتال یافته‌اند؛ شکاف خاصی که جنبه‌ای چندگانه دارد.
برگرفته از کتاب جامعه اطلاعاتی.دکتر کاظم معتمد نژاد. نشر مرکز پژوهش های ارتباطات
راه ارتباط
مدیریت هزینه‌یابی برمبنای فعالیت، ارزیابی متوازن و ارزش افزوده اقتصادی M. Shinder and D. McDowell : نویسنده مترجم: روح‌الله صدیقی
هزینه یابی برمبنای فعالیت1، ارزیابی متوازن2 و ارزش افزوده اقتصادی3 ابزارهای مدرنی شمرده میشوند که به‌منظور اندازه‌گیری عملکرد مدیریت به‌کار می‌روند و بسیاری از شرکتها در سراسر اروپا از آن استفاده میکنند.
آیا چارچوبهای هزینه‌یابی برمبنای فعالیت، ارزیابی متوازن و ارزش افزوده اقتصادی با یکدیگر ناسازگارند یا می‌توان آنها را در یک سازمان با همدیگر به‌کار برد؟
هزینه‌یابی برمبنای فعالیت و ارزیابی متوازن اطلاعاتی را فراهم می‌آورند که مدیران جهت تصمیم‌گیریهایی که منجر به خلق ارزش میشود به آن نیازمندند. ارزش افزوده اقتصادی فراهم‌آورنده چارچوب تصمیم، معیارهای عملکرد و محرکهایی است که مدیریت را برای خلق ارزش بر می‌انگیزد.
برای درک بیشترِ مفاهیم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت، ارزیابی متوازن و ارزش افزوده اقتصادی می‌توان تجارت را به فوتبال تشبیه کرد. مربی یک تیم فوتبال به‌عوامل متعددی جهت موفقیت نیاز دارد. برای مثال به‌دست آوردن ضربه‌های ایستگاهی، به‌دست آوردن کرنر، فراهم‌سازی یک دفاع محکم و داشتن یک دروازه‌بان مناسب. اما در پایان مسابقه تنها چیزی که اهمیت دارد این است که مسابقه را برده‌ایم یا باخته‌ایم نه اینکه در طول بازی چند کرنر یا چند ضربه ایستگاهی به‌دست آورده‌ایم. در تجارت نیز مدیر معیارهای زیادی را برای کسب موفقیت لازم دارد. هزینه‌یابی برمبنای فعالیت وارزیابی متوازن معیارهایی هستند که مدیر را در تصمیمگیری و دستیابی به موفقیت یاری می‌رسانند، اما آیا صرفاً استفاده از این معیارها دلیل بر موفقیت است؟
این موضوع که مدیریت برای دستیابی به موفقیت به این معیارها نیاز دارد امری بدیهی است اما تعیین‌کننده برد یا باخت شرکت ارزش افزوده اقتصادی است؛ با به‌کارگیری ارزش افزوده اقتصادی مدیران در استفاده از اطلاعات به‌منظور خلق ارزش و خواسته مالکان برانگیخته میشوند. نیاز سازمانها به سازگاری با محیط تجاری پویا و پیچیده امروزی برای ادامه بقا که ناشی از توسعه بازارهای رقابتی است از یک سو و از سوی دیگر فشار مجامع سرمایه‌گذار به مدیران جهت تعیین ارزش و تبیین معیارهای اندازه‌گیری دقیق و شفاف، باعث شد سازمانها سیستمهای سنتی پاداش و اندازه‌گیری عملکرد را که در دهه قبل به‌وجود آورده بودند مورد بازنگری قرار دهند و دوباره آنها را بیازمایند که آیا مبنای صحیح و قابل اتکایی برای تصمیمگیری بوده‌اند یا خیر؟ در حال حاضر تکنیکهای اندازه‌گیری بیشتر از اینکه بر چارچوبهای حسابداری استوار باشند براساس تئوریهای اقتصادی بنا شدهاند.
اما براستی شرکت باید از چه چارچوبی استفاده کند؟ و زمانی‌که چارچوب جدیدی در حال اجراست آیا این بدان معنی است که شرکت باید دیگر چارچوبها را نادیده بگیرد؟
این مقاله سه چارچوب هزینه‌یابی برمبنای فعالیت، ارزیابی متوازن و ارزش افزوده اقتصادی را که استفاده از آنها در صنایع به‌طور گسترده در حال افزایش است مورد بحث قرار میدهد. اگر چه در این مقاله به‌طور خلاصه این سه چارچوب توصیف میشود اما بیشتر با جواب این سئوال سروکار داریم که آیا می‌توان این چارچوبها را به‌طور همزمان به‌کاربرد یا آنها با هم ناسازگارند؟
این مقاله بیان میکند که این چارچوبها در واقع مکمل همدیگرند و زمانی‌که با هم به‌کاربرده شوند میتوانند بسیار موثر باشند.
هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
با متنوع شدن تولیدات و مشتریان یک سازمان، تخصیص هزینه‌های سربار نیز امری گمراه‌کننده و تحریف‌کننده بهای تمام‌شده تولیدات یا خدمات خاص می‌گردد. همان‌طور که می‌دانیم سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت و سیستم هزینه‌یابی سنتی از لحاظ نحوه تخصیص هزینه‌های سربار با یکدیگر متفاوتند. این تفاوت در شکل 1 نشان داده شده است. بدین معنی که در سیستم هزینه‌یابی سنتی، هزینه‌های سربار تنها براساس یک محرک هزینه که میتواند حجم تولید، ساعات کار مستقیم، ساعات کار ماشین یا میزان دستمزد مستقیم باشد تسهیم می‌گردد و این نمی‌تواند مبنای صحیحی برای تسهیم هزینه‌های سربار پدید آورد، زیرا برای مثال، محصولی که چرخه عملیات تولیدی آن کوتاه است ممکن است به میزان غیرمتناسبی از هزینه‌های انبار یا بارگیری بهره ببرد. لذا حسابداری صنعتی به‌شکل سنتی پیام نادرست به مدیران میدهد. اما در سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت، تسهیم هزینه‌های سربار شامل دو مرحله است که در مرحله اول فعالیتهای عمده شناسایی میشوند و هزینه سربار به‌تناسب منابعی که در هر فعالیت مصرف میشود به آن فعالیتها تخصیص می‌یابد. سربار تخصیص‌یافته به هر فعالیت هزینه انباشته فعالیت4 نامیده میشود. پس از تخصیص سربار ساخت به فعالیتها در مرحله اول، محرکهای هزینه5 مناسب و مربوط به هر یک از فعالیتها شناسایی میشوند. سپس در مرحله دوم هزینه انباشته هر فعالیت به‌نسبت مقدار مصرف محرکهای هزینه در هر یک از خطوط تولید محصول به این خطوط تخصیص داده میشود. این سیستم هزینه‌یابی میتواند اطلاعات بهتری را برای تصمیم‌گیریهای استراتژیک مدیریت فراهم آورد و به تشخیص هزینه‌های بدون ارزش افزوده کمک کند. بنابراین هزینه‌یابی برمبنای فعالیت، کیفیت تولید و هزینه‌یابی را بهبود می‌بخشد.
مدیران برای آنکه بتوانند عملکرد شرکتشان را بهبود بخشند نیازمند شناخت چگونگی اثر متقابل بهای تمام‌شده با دیگر معیارهای عملکرد هستند. این موضوع به کمک تکنیک ارزیابی متوازن حل میشود.
ارزیابی متوازن
با توسعه شرکتها بتدریج مدیریت از مالکیت جدا میشود و بحث مسئولیت پاسخگویی به‌وجود می‌آید، بدین معنی که مدیران در برابر مالکان باید پاسخگو باشند. با تمایز مالکان از مدیران و توجه به اینکه مالکان آگاهی کمی از مسائل مالی دارند و به اطلاعات گزارش‌شده از سوی مدیریت متکی هستند آنان به ارزیابی عملکرد مدیریت نیاز دارند و در این ارزیابی ناچار به استفاده از اندازه‌گیری می‌باشند (مثالی در ادبیات مدیریت وجود دارد که اگر کسی نتواند چیزی را اندازه بگیرد نمی‌تواند آن را اداره کند)، اما اگر این اندازه‌گیری تنها متکی بر ارقام و اطلاعات مالی باشد نمی‌تواند مبنای صحیحی برای قضاوت و تصمیمگیری پدید آورد. یک دلیل این امر این است که مدیران مسئول گزارش ارقام و اطلاعات مالی هستند و ممکن است اطلاعات گزارش شده انعکاسی از عملکرد واقعی شرکت نباشد. البته اگر مدیران اطلاعات مالی را به‌طور واقعی و صحیح هم گزارش کرده باشند تنها اتکا به این اطلاعات در ارزیابی عملکرد مدیران کافی نیست. برای درک بیشتر موضوع فرض کنید شرکتی در دو سال متوالی دارای سود یکسانی باشد، اما در سال دوم اقداماتی در جهت جلب بیشتر رضایت مشتریان انجام داده یا اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی جهت افزایش مهارت و تخصص کارکنان کرده است. افزایش رضایت مشتریان نشانه فروش بیشتر و به‌دنبال آن کسب سود بیشتر درآینده است و از طرف دیگر افزایش مهارت و تخصص کارکنان موجب افزایش کارایی و بهره‌وری خواهد شد. اما اگر بخواهیم تنها از بُعد مالی عملکرد شرکت را اندازه بگیریم شرکت در هر دو دوره عملکرد یکسانی داشته ولی واقعیت این است که شرکت در سال دوم عملکرد بهتری داشته است. ارزیابی متوازن، عملکرد سازمان را از چهار دیدگاه کلیدی (شکل 2) اندازه‌گیری میکند:
* مالی،
* مشتری،
* رویه‌های داخلی شرکت،
* آموزش و رشد.
هر دیدگاه دو تا پنج معیار خواهد داشت که این معیارها باید بعد از استقرار استراتژی تنظیم شوند.
بنابراین ارزیابی متوازن، عملکرد سازمان را هم از بعد مالی و هم از بعد غیرمالی اندازه‌گیری میکند.
ارزیابی متوازن به‌وسیلة کاپلان و نورتون (Robert Kaplan & David
Norton) به‌منظور تبدیل چشم‌انداز6 و استراتژی7 به هدفها8 ارائه شد. استراتژی، چگونگی انطباق ظرفیتهای یک سازمان با فرصتهای موجود در بازار به‌منظور تحقق بخشیدن به هدفهای کل سازمان را تبیین میکند. بنابراین مقصود از اجرای استراتژی، دستیابی به هدفهای از پیش تعیین شده است. ارزیابی متوازن با تمرکز بر روی اندازه‌گیری عملکرد و تطابق آن با استراتژی، نقش مهمی را در پیشرفت سازمان ارائه میدهد. این نواوری تفکر بسیاری از مدیران را نسبت به نحوه مدیریت سازمانها تغییر داد. اکنون آنها استراتژی را با دقت بیشتر و با صراحت ارائه میکنند و سازمان را به‌عنوان مجموعهای یکپارچه و متناسب از فعالیتها می‌دانند و استراتژی را با دستگاه اندازه‌گیری عملکرد مرتبط می‌شناسند.
ارزیابی متوازن رویکردی است که با اندازه‌گیری واقعی عملکرد (هم از بعد مالی و هم از بعد غیرمالی) و مقایسه آن با هدفهای از پیش تعیین شده به ما نشان میدهد تا چه حد استراتژیهای برگزیده شده ما را به سمت هدفهای شرکت گرایش داده است و استراتژیهای مقدم و در اولویت را برای رسیدن به هدفهای از پیش تعیین شده به ما معرفی میکند و حتی چارچوبی را جهت اجرای استراتژیهای سازمان فراهم میآورد. در واقع ارزیابی متوازن ابزار مدیریت جهت دستیابی به هدفهاست. تحقیقات نشان داده است که سازمانهایی که از سیستمهای طراحی شده مناسبی در زمینه اندازه‌گیری عملکرد استفاده میکنند بهتر میتوانند آن را مدیریت کنند لذا احتمال موفقیت بیشتری دارند. اگر ارزیابی متوازن به‌درستی اجرا شود چارچوب مدیریتی دقیقی ارائه میدهد که مدیران را در ردیابی عوامل متعددی که بر عملکرد تاثیر می‌گذارند یاری می‌رساند. برگ نمره9 مجموعهای از اطلاعات خام10 است که در آن اهداف درازمدت، معیارها، اهداف کوتاهمدت و ابداعات هر یک از دیدگاهها درج شده است و به مدیر در فهم عملکرد کمک میکند. معیارها مدیران را در متوازن ساختن عملکرد حال و آینده یاری میدهند. اندازه‌گیریهای مالی نوعاً متغیرهای گذشته‌نگر هستند که عملکرد گذشته مدیر را منعکس میکنند. از سوی دیگر هزینه‌های آموزش نمونه‌ای از شاخصهای آینده‌نگر است که بر رضایت مشتری و بقای شرکت تأثیر می‌گذارد. لذا ارزیابی متوازن با اندازه‌گیری عملکرد غیرمالی (رضایت مشتریان) باعث تغییر و بهبود در مدیریت شده و مبنایی برای تصمیمگیری به‌وجود میآورد. در واقع ارزیابی متوازن چراغ روشنی در هدایت شرکت به‌سوی سوداوری بیشتر با همان راه و امکانات قبلی ولی براساس هزینه‌یابی برمبنای فعالیت و ارائه صحیح هزینه‌های شرکت است.
مالکان، مدیران وظیفه اجرای استراتژی را به مدیران می‌سپرند، اما توجه اصلی آنها به‌دست آوردن سود کافی از سرمایه گذاری‌شان است. ارزش افزوده اقتصادی، همان‌طور که در ادامه بحث خواهد شد بیان میکند که آیا مدیران معیارهای برگ نمره را بدرستی موازنه کرده‌اند؟ به گفته کاپلان ایجاد ارزش افزوده اقتصادی نتیجه ایده‌آل استراتژی موفق است و عبارت است از تلاش برای انجام.
ارزش افزوده اقتصادی
آیا یک معیار مناسب از ارزیابی عملکرد شرکتها وجود دارد که سرمایه‌گذاران را در شناسایی فرصتهای مطلوب سرمایه‌گذاری یاری کند و مدیران را به تصمیم‌گیریهایی علاقه‌مند سازد که برای واحد تجاری ایجاد ارزش نماید؟
ارزش افزوده اقتصادی معیاری است که جهت نظارت کلی، در زمینه خلق ارزش، در شرکت به‌کار برده میشود. ارزش افزوده اقتصادی استراتژی نیست، راهی است که نتایج را اندازه‌گیری میکند.
با توجه به اینکه معیار ارزش افزوده اقتصادی به توانایی بنگاه اقتصادی در خلق بازده مازاد بر بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران براساس ریسک معین اشاره دارد میتواند میزان اثربخشی عملیات شرکت را اندازه‌گیری کند. اگر نتیجه این اندازه‌گیری مثبت باشد می‌توان چنین قضاوت کرد که مدیریت طی عملیات جاری، ارزش شرکت را افزایش داده و چنانچه منفی باشد عملکرد مدیریت باعث کاهش ارزش واحد تجاری شده است. این معیار که با هدف سازمان در زمینه افزایش ثروت سهامداران همبستگی دارد توسط استوارت (Stern Stewart) ارائه شده و برابر سودهای عملیاتی منهای هزینه سرمایه‌هایی است که برای ایجاد آن به‌کار گرفته شده است و در واقع به‌عنوان یکی از شاخصهای سوداوری درنظر گرفته میشود.
EVA= (r - c) × Capital
EVA= (r × Capital) - (c × Capital)
EVA= NOPAT - (c × Capital)
= نرخ بازده سرمایهr
= نرخ هزینه سرمایهc
= سرمایه Capital
= سود خالص عملیاتی پس از مالیات NOPAT
= ارزش افزوده اقتصادی EVA
برمبنای ارزش افزوده اقتصادی ایجاد ارزش در یک شرکت به دو عامل بستگی دارد:
* شرکت از سرمایه به‌کار گرفته‌شده چه بازدهی کسب میکند؟
* برای این سرمایه به‌کار گرفته‌شده چه هزینهای می‌پردازد؟
بنابراین آنچه در این معیار اهمیت دارد این است که شرکت بتواند بازدهی بیش از هزینه سرمایه منابع مالی خود به‌دست آورد.
ارزش افزوده اقتصادی ارزش سهام را دقیقتر از سود هر سهم11 و بازده حقوق صاحبان سهام12 به‌دست میآورد. اخیراً شرکتها قدم در راهی از مدیریت درامدها گذاشته‌اند که آنها را به‌سوی مدیریت ارزش سوق میدهد. ارزش افزوده اقتصادی با ارائه مدلهای کاربردی قابل اجرا به مدیران در این فرایند کمک میکند.
یکی از مزایای اصلی ارزش افزوده اقتصادی، ارائه زبان واحدی در کل سازمان است. زمانی‌که ارزش افزوده اقتصادی کانون توجه فرایند مدیریت قرار می‌گیرد عملکرد سازمان کارا خواهد شد چرا که ارزش افزوده اقتصادی به ما مسئولیت پاسخگویی میدهد و میتواند تنها معیاری باشد که موفقیت در آن خلاصه میشود.
مجله فورچون (Fortune) در اکتبر 1996 ارزش افزوده اقتصادی را به‌عنوان جذابترین ایده مالی معرفی نمود و اشاره کرد که یک موسسه امریکایی پیش‌بینی کرده ارزش افزوده اقتصادی جایگزین سود هر سهم خواهد شد. از جمله شرکت کوکاکولا با به‌کارگیری این معیار توانست بازده سرمایه‌اش را حدود 200 درصد طی سالهای 1993-1987 افزایش دهد. مدیر شرکت کوکاکولا معتقد است ارزش افزوده اقتصادی او را وادار به پیدا کردن راههای زیرکانه برای ادامه فعالیت با سرمایه کمتر میکند؛ به‌عبارت دیگر انگیزه یافتن راههای افزایش کارایی سرمایه را ایجاد میکند و در نهایت موجب میشود که شرکت عملکرد برتر داشته باشد. استوارت توصیه میکند که از ارزش افزوده اقتصادی به‌عنوان مبنایی برای تخصیص سرمایه، ارزیابی عملکرد، تعیین پاداش و ایجاد ارتباط با خبرگان در بازار سرمایه استفاده شود. به این ترتیب تصمیمگیریها موثرتر میشود، ارتباطات افزایش می‌یابد و میزان پاداشها با افزایش در ارزش افزوده اقتصادی بالاتر می‌رود.
نتیجه‌گیری
هر سه این چارچوبها با تکنیکهای اندازه‌گیری جدیدی شروع میشوند. حجم بالای اطلاعات لزوماً منجر به تصمیم موثر نمیشود. در واقع اضافه کردن یک معیار جدید به معیارهای موجود مسائل را پیچیده‌تر خواهد کرد.
یکی از عوامل اساسی، برخورداری از تعادل بین سادگی و دقت است. همان‌طور که ممکن است فهم یک مدل کاملاً پیچیده برای مدیران بسیار مشکل باشد یک مدل بسیار ساده نیز منجر به تصمیمهای نادرست میشود.
هزینه‌یابی برمبنای فعالیت، ارزیابی متوازن و ارزش افزوده اقتصادی ابزارهای مناسبی هستند که میتوانند شرکت را در دستیابی به موفقیت در محیط تجاری، رقابتی و فعال امروزی کمک کنند. هزینه‌یابی برمبنای فعالیت میتواند مدیران را در فهم اثربخشی تصمیماتشان یاری رساند. ارزیابی متوازن دیدگاه عملکردی را به‌منظور گنجاندن شاخصهای مالی و غیرمالی گسترده است. ارزش افزوده اقتصادی ارتباط بین تصمیمها را نشان میدهد و بر معیارهای عملکرد سیستم پاداش به‌منظور خلق ارزش تمرکز دارد. زمانی‌که مدیران چارچوبهای تصمیمگیری، معیارهای عملکرد و پاداش داشته باشند که آنها را به داشتن حالت مالکانه برانگیزاند، بهترین عملکرد را خواهند داشت. داشتن استراتژی مناسب مهم است ولی داشتن مدیرانی که مجری استراتژی و نتایج حاصل از آن باشند نیز به‌همان اندازه اهمیت دارد.
منبع:
Evaluation, Vol. 1, Issue 2, April, 19991-
پانوشتها:
Activity Based Costing (ABC)- 1
The Balanced Score-Card (BSC)2-
Economic Value Added (EVA)3-
Activity cost pool4-
Cost drivers 5-
Vision6-
Strategy –7
Objectives 8-
Score card9-
Data 10-
Earning Per Share (EPS) 11-
