سرزمین سبز> اردبیل و سبلان زیبای خفته
ستان اردبیل با جاذبههای طبیعی و تاریخی منحصر به فرد خود، در حال حاضر پذیرای هزاران مسافری است که از همه نقاط کشور و حتی برخی کشورهای همسایه برای گذراندن بهار و تابستانی خوش به این منطقه مسافرت میکنند، تا یک سفر خوش را در آب و هوایی معتدل، خنک و مطبوع تجربه کنند.
به احتمال زیاد وقتی نام استان اردبیل را میشنوید، جاده دیدنی آستارا به اردبیل و گردنه معروف و زیبای حیران در نظرتان مجسم میشود.
موافقید سفر به استان اردبیل را از همین جاده آغاز کنیم؟ این مسیر در واقع اولین خط ارتباطی استان اردبیل با مرکز کشور است، که این استان را از راه رشت و قزوین به تهران وصل میکند. گردنه حیران نزدیک شهر نمین قرار گرفته و دارای یک منطقه ییلاقی به نام (شاغلا دره) است که با تماشای آن، حیران خواهید شد! جالب است بدانید که در همین مسیر میتوانید از مجتمع سیاحتی ، تفریحی و جنگلی فندقلو، آبگرم گرما چشمه، آب معدنی ئیل سویو و بقعه شیخ بدرالدین هم دیدن کنید. خوردن یک کاسه آش دوغ در آب و هوای خنک این منطقه را به شما توصیه میکنیم.
اندکی بعد به اردبیل میرسیم. اسم این شهر برای اولینبار در لوحههای گلی سومریان ذکر شده و حتی فردوسی هم در شاهنامهاش از این شهر یاد کرده و آثار تاریخی فراوانی دارد. در میدان عالیقاپو، بقعه شیخ صفی قرار گرفته که در آن میتوانید بهترین آثار کاشیکاری، معرق و مقرنس، منبت، نقرهکاری، طلاکاری و تذهیب را ببینید. یک برج 12 متری هم دارد که روی آن تزیینات الله الله نقش بسته. مسجد جامع شهر در محله پیرشمسالدین واقع شده که از عصر سلجوقی به یادگار مانده است. اردبیل کلی خانه قدیمی و حمام دارد. یک رودخانه هم به نام بالیقلی از مرکز شهر رد میشود که چند تا پل مربوط به دوران صفوی روی آن بسته شده است. مثل پل ابراهیم، داش کسن، یعقوبیه و...
خرید از شهرهای استان
خرید سوغات و صنایع دستی اردبیل را فراموش نکنید. بازار مرکزی اردبیل در میدان شریعتی این شهر واقع شده، از آنجا حلوای سیاه، عسل، شال، جاجیم، گلیم و جورابهای پشمی، سوغات ببرید. دو کیلومتر که به سمت جنوب اردبیل بروید، دریاچهای به نام شورابیل را میبینید که حتی از دریاچه ارومیه هم قدیمیتر است، ولی آب آن حتی برای مصارف کشاورزی هم غیرقابل استفاده است. دریاچه دیگری هم به نام نئور در 48 کیلومتری جنوب شرقی اردبیل وجود دارد که گذشته از زیبایی فوقالعادهاش، به خاطر پرورش نوعی ماهی قزلآلا به نام رنگینکمان معروف است که از خوشمزهترین ماهیهای جهان است. در ضمن این دریاچه زیستگاه برخی از گونههای پرندگان مهاجر مثل آنقوت است که در این منطقه زندگی میکنند.
سرعین، شهر چشمههای آب گرم سرعین در 28 کیلومتری غرب اردبیل واقع شده و بهخاطر آب و هوای بینظیر و آبهای معدنی، شهره خاص و عام است. در حال حاضر وجود مراکز تفریحی و پیست اسکی آلوارس هم به جاذبههای این شهر افزوده است. فرصت استفاده از آبهای گرم این شهر را از دست ندهید. این آبها در ردیف آبهای کلسیک گازدار و خیلی گرم هستند. در درمان خیلی از بیماریهای مفاصل، روماتیسمی و حتی کلیوی موثرند، تا جایی که بررسی کردهاند، همه این چشمهها یک منشا دارند و پرآبترین آنها آب گرم گاومیش گلی نام دارد. خوب است بدانید به جز مجتمع آب درمانی سبلان و حمام شنا که دارای امکانات جداگانه برای آقایان و بانوان هستند، بقیه آبها به صورت نصف روز در اختیار آقایان و نصف روز در اختیار بانوان قرار میگیرد. همچنین نباید از محصولات لبنی این شهر بهراحتی گذشت، بهخصوص عسل، سرشیر و کره و... که گردشگران در زمان بازگشت به وفور از آن تهیه میکنند و با خود به عنوان سوغات به شهر و دیار خود میبرند.
سبلان، زیبای پنهان (و سبلان کوهی است بین ارمینه و آذربایجان که بر آن چشمههایی جاری است از چشمههای بهشت و قبری است از قبور انبیاء...)
نامش هم از کلمه (ساوالان) گرفته شده که یک واژه ترکی است، به معنی آبگیر. این کوه پس از دماوند زیبا، معروفترین کوه آتشفشانی ایران است.
قله سبلان بهخاطر دارا بودن جاذبههای زیاد در زمینه ورزشهای کوهستانی بهخصوص اسکی، صخرهنوردی و کوهنوری، گروههای زیادی از ورزشکاران را به سوی خود میکشاند. بلندترین قلهاش هم (سلطان ساوالان) نامیده شده است. از اردبیل برای فتح قله سبلان، در حدود سه روز زمان میبرد. میتوانید با اتومبیل تا دامنه شمالی کوه سبلان رفته و بقیه راه را پیاده طی کنید تا به یک آبشار زیبای 12 متری به نام گورگور برسید. دامنههای سبلان هم بهخاطر تنوع گیاهی از استعداد فراوانی برای تولید عسل و زنبورداری دارد، به همین دلیل هم هست که عسل سبلان اینقدر معروف است.
سایر شهرهای استان خلخال: از شهرهای کوچک استان اردبیل است که سابقه حکومت در آن به هزاره دوم قبل از میلاد برمیگردد. بعضیها میگویند زمانی که نادرشاه افشار برای تاجگذاری به اصلاندوز میرفت، لشکری مجهز به انبوه فیلها او را تا شهر همراهی میکردند. دیدن جاذبههای خلخال، تماشای پارک جنگلی خوجین، آب معدنی خلخال سویو و پل ساسانی پردیس، خالی از لطف نیست.
مشکینشهر: به دلیل مراتع ییلاقی و قشلاقیاش بسیار زیباست، انگور معروفی هم دارد.
بیلهسوار: نام قدیمیاش (آران) بوده، به معنی دشت آفتابگیر. بهطور حتم از این شهر، سیب، فندق، زردآلو و توت را خواهید خرید.
پارسآباد: روی نقشه ایران بلندترین نقطه، همین پارسآباد است. اهالی منطقه عقیده دارند، شخصی به نام مهندس پارسا برای اولینبار در این قسمت از دشت مغان، به کارهای کشاورزی و عمرانی پرداخته و پارسآباد هم از اسم او گرفته شده. بازدید از دریاچه سیاحتی شهرک و یک قلعه باستانی اشکانی به نام اولئان، ارزش چند ساعت صرف وقت در این منطقه را بهطور حتم خواهد داشت.
ویژگیهای فرهنگی و هنری زبان آذری، زبان مادری مردم این استان است. البته ساکنان برخی از روستاهای نمین و شهرستان خلخال به لهجه طالش و تات نیز صحبت میکنند. شهر اردبیل خاستگاه تشیع است که به عنوان مذهب رسمی ایرانیان بهشمار میرود. مردم آذربایجان که استان اردبیل هم جزیی از آن است، خالق یکی از شاهکارهای گنجینههای ادبیات شفاهی خاورمیانه و ایران هستند و بیشتر جهانگردان، این دیار را سرزمین شعر و هنر نامیدهاند. در هر گوشه این دیار، شعری سروده میشود که معروفترین آنها (بایاتی) است که از زندگی و راز و نیازهای مردم پاک دل منطقه الهام میگیرد.
تا به حال در مورد (عاشیق)ها چیزی شنیدهاید؟ عاشیقها هنرمندانی هستند با کولهباری از غم و شادی. عاشیقها ساز مینوازند، ساز آنها آلتی شبیه تار، مرکب از نه سیم که آن را به سینه میفشارند و مینوازند. نام ابتدایی آن (قوپوز) است که چیزی شبیه کمانچههای کنونی بوده. از عاشیقهای معروف و قدیمی آذربایجان میتوان از عاشیق عباس، توفارقافلی و... نام برد.
بهخاطر آوردن همه خاطرات سفر به این دیار، زمانی که از این استان، به شهر و دیار خود باز میگردید و شنیدن طنین خوش موسیقی محلی و تماشای عشایر خونگرم ایل سئون در دشتها و ییلاقهای اطراف، بار دیگر شما را به این دیار زیبا خواهد کشاند. شک نکنید!!
گرچه جا دارد در پایان این مطلب اشاره کنیم که مردمان اردبیل عاشق ورزش هستند و ورزشکاران بزرگی در این دیار به ایران معرفی شدند، ورزشکارانی که در دیار سبلان از سوی ایرانیان لقب پهلوان گرفتند که از معروفترین و مشهورترین آنان باید به (حسین رضازاده) اسطوره افسانهای اردبیل که برای ایران افتخارات زیادی کسب کرد و همچنین باید از (علی دایی) یاد کرد. در گوشه گوشه شهر اردبیل، تصاویر این دو در منازل و مغازهها به چشم میخورد، از هر بچهای بپرسی که وقتی بزرگ شدی دوست داری چه کاره شوی، بهطور حتم میگوید: ورزشکار، مثل حسین رضازاده و علیدایی...